جرائم مربوط به عدم رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی که نهایتا منجر به تصادفات است، از آن دسته موارد شایع میباشد که علاوه بر سخت گیری های جدی در قانون باز هم حادثه ایجاد میکند که البته در ایران آمار فراتر است و هر ساله حوادث و خسارت های شدیدی را به بار می آورد؛ افزون بر آن برخی از موارد هم شدت این جرائم و حوادث را بیشتر میکنند. رانندگی بدون داشتن گواهینامه یکی از همین موارد است که وکیل تصادفات رانندگی آهوپای به توضیح و مجازات آن پرداخته است.
جرم رانندگی بدون گواهینامه
در قوانین کشور تصادف برابر است با برخورد وسیله نقلیه با یک دیگر و یا برخورد با عابر پیاده که نهایتا منجر به جرح، فوت و یا خسارات مالی میشود. در اینجا، قانون و پلیس راهنمایی رانندگی وظیفه برنام هریزی اجرایی و کنترل اجرای قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی در سطح شهر ها و جادههای برون شهری و رسیدگی به تصادفات، تخلفات و حوادث رانندگی را دارند؛ از جمله این موارد برسی مدارکی است که راننده هنگام بروز حادثه ای همراه خود دارد. قبل از همه چیز باید گفته شود که برخلاف تصور غلط، نداشتن گواهینامه دلیلی بر مقصر بودن راننده نیست و این مورد جدا برسی میشود اما اگر در وقوع تصادف یکی از طرفین بدون گواهینامه باشد و مقصر شناخته شود، قانون وظیفه تشدید مجازات را دارد.
بنابر این هرکس بخواهد با هر نوع وسیله نقلیه موتوری مثل خودروی سواری، کامیون و اتوبوس رانندگی کند، باید گواهینامهای را که برای رانندگی با آن نوع وسیله نقلیه موردنیاز است، دارا باشد. درغیراینصورت با متخلفان برابر قوانین و مقررات رفتار میشود.
نکته مهم این است که اگر کسی گواهینامهی رانندگی داشته باشد اما اعتبار آن به پایان رسیده باشد و بدون تمدید اعتبار گواهینامهی خود اقدام به رانندگی کند، مرتکب جرم رانندگی بدون گواهینامه نشده است. در این صورت او مرتکب تخلف شده که این مسئله جدا جرم انگاری شده و موظف به پرداخت جریمه خواهد بود. این راننده میتواند پس از پرداخت جریمهی نقدی، مطابق آیین نامهی مربوطه گواهینامهی خود را تمدید کند. اما این مورد دو مسئولیت را شامل میشود، مثلا یکی از آن ها اقدام نکردن بهموقع برای تعویض گواهینامه، که جریمه خاص خود را دارد و دیگری، رانندگی بدون در اختیار داشتن گواهینامه معتبر است که در حکم رانندگی بدون داشتن گواهینامه است و فرد مرتکب نیز، فرد فاقد گواهینامه محسوب میشود.
مجازات تصادف برای رانندهی بدون گواهینامه
بدون تفاوت اینکه راننده مقصر است یا خیر، کسی که بدون داشتن گواهینامه، رانندگی کند، به موجب قانون مرتکب جرم شده است و مجازات آن دو تا شش ماه حبس خواهد بود و چنانچه مقصر باشد جرم دیگر هم اضافه میشود و در برخی موارد همراه با تشدید است. همچنین مطابق بند ج ماده ۱۰ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی در صورتی که راننده بدون داشتن گواهینامه مبادرت به رانندگی نماید، وسیله نقلیه متوقف و راننده به مرجع قضائی معرفی میشود اما طبق تغییراتی که اخیرا در قانون صورت گرفته است، مجازات رانندگی بدون گواهینامه، درجه شش محسوب شده و برخلاف گذشته که مجازات رانندگی بدون گواهینامه در دسته مجازات های درجه هفت به حساب می آمد با تغییر به وجود آمده مجازات رانندگی بدون گواهینامه رانندگی بین 6 ماه تا 2 سال تعیین می شود و البته جریمه نقدی هم افزایش یافته است.
اگر شخص فاقد گواهینامه مسبب فوت شود چه مجازاتی دارد؟
در باور بسیاری جا افتاده است که اگر در یک حادثه رانندگی که یکی از طرفین فاقد گواهینامه است، شخص دیگر فوت کند این عمل قتل عمد به حساب می آید که همین عامل سبب فرار بسیاری از افراد از صحنه تصادف میشود (فرار از صحنه تصادف بزرگ ترین اشتباه شما) و زمینه ساز مشکلات و رقم خوردن جرائم شدید تری است؛ اما آنچه که واقعیت است قتل عمدی صورت نگرفته و راننده فاقد گواهینامه به قصاص محکوم نمیشود و دادگاه تنها حبس تعزیری مشخص و دیه را در نظر میگیرد.
مسئولیت بیمه و پرداخت خسارت برای شخص فاقد گواهینامه
طبق متن قانون بیمه و مسئولیت مدنی، صورتیکه راننده مسبب، فاقد گواهینامه رانندگی باشد یا گواهینامه او متناسب با نوع وسیله نقلیه نباشد، بیمه باز هم مکلف است بدون هیچ شرط و اخذ تضمین، خسارت زیاندیده را پرداخت کند و پس از آن میتواند(در صورتی که حادثه از عمد باشد) به قائممقامی زیاندیده از طریق مراجع قانونی برای بازیافت تمام یا بخشی از وجوه پرداختشده به شخصی که موجب خسارت شده است مراجعه کند.
سخن آخر
به جهت بر قرار بودن قوانین راهنمایی و رانندگی و قضایی، رانندگی مستلزم داشتن گواهینامه است و به یقین نداشتن آن منجر به مشکلات و مجازات های ناخوشایندی میشود و در کنار آن ممکن است به علت نداشتن تجربه کافی به خصوص برای جوانانی که هنوز به سن قانونی و اخذ گواهینامه نرسیده اند، سوانح غیر قابل جبرانی پدیدار شود؛ از این رو توصیه میشود همیشه مدارک لازم را در اختیار داشته باشید و در صورت بروز مشکلات در این زمینه میتوانید با وکیل تصادف رانندگی آهوپای تماس بگیرید.
جرائم مربوط به عدم رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی که نهایتا منجر به تصادفات است، از آن دسته موارد شایع میباشد که علاوه بر سخت گیری های جدی در قانون باز هم حادثه ایجاد میکند که البته در ایران آمار فراتر است و هر ساله حوادث و خسارت های شدیدی را به بار می آورد؛ افزون بر آن برخی از موارد هم شدت این جرائم و حوادث را بیشتر میکنند. رانندگی بدون داشتن گواهینامه یکی از همین موارد است که وکیل تصادفات رانندگی آهوپای به توضیح و مجازات آن پرداخته است.
جرم رانندگی بدون گواهینامه
در قوانین کشور تصادف برابر است با برخورد وسیله نقلیه با یک دیگر و یا برخورد با عابر پیاده که نهایتا منجر به جرح، فوت و یا خسارات مالی میشود. در اینجا، قانون و پلیس راهنمایی رانندگی وظیفه برنام هریزی اجرایی و کنترل اجرای قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی در سطح شهر ها و جادههای برون شهری و رسیدگی به تصادفات، تخلفات و حوادث رانندگی را دارند؛ از جمله این موارد برسی مدارکی است که راننده هنگام بروز حادثه ای همراه خود دارد. قبل از همه چیز باید گفته شود که برخلاف تصور غلط، نداشتن گواهینامه دلیلی بر مقصر بودن راننده نیست و این مورد جدا برسی میشود اما اگر در وقوع تصادف یکی از طرفین بدون گواهینامه باشد و مقصر شناخته شود، قانون وظیفه تشدید مجازات را دارد.
بنابر این هرکس بخواهد با هر نوع وسیله نقلیه موتوری مثل خودروی سواری، کامیون و اتوبوس رانندگی کند، باید گواهینامهای را که برای رانندگی با آن نوع وسیله نقلیه موردنیاز است، دارا باشد. درغیراینصورت با متخلفان برابر قوانین و مقررات رفتار میشود.
نکته مهم این است که اگر کسی گواهینامهی رانندگی داشته باشد اما اعتبار آن به پایان رسیده باشد و بدون تمدید اعتبار گواهینامهی خود اقدام به رانندگی کند، مرتکب جرم رانندگی بدون گواهینامه نشده است. در این صورت او مرتکب تخلف شده که این مسئله جدا جرم انگاری شده و موظف به پرداخت جریمه خواهد بود. این راننده میتواند پس از پرداخت جریمهی نقدی، مطابق آیین نامهی مربوطه گواهینامهی خود را تمدید کند. اما این مورد دو مسئولیت را شامل میشود، مثلا یکی از آن ها اقدام نکردن بهموقع برای تعویض گواهینامه، که جریمه خاص خود را دارد و دیگری، رانندگی بدون در اختیار داشتن گواهینامه معتبر است که در حکم رانندگی بدون داشتن گواهینامه است و فرد مرتکب نیز، فرد فاقد گواهینامه محسوب میشود.
مجازات تصادف برای رانندهی بدون گواهینامه
بدون تفاوت اینکه راننده مقصر است یا خیر، کسی که بدون داشتن گواهینامه، رانندگی کند، به موجب قانون مرتکب جرم شده است و مجازات آن دو تا شش ماه حبس خواهد بود و چنانچه مقصر باشد جرم دیگر هم اضافه میشود و در برخی موارد همراه با تشدید است. همچنین مطابق بند ج ماده ۱۰ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی در صورتی که راننده بدون داشتن گواهینامه مبادرت به رانندگی نماید، وسیله نقلیه متوقف و راننده به مرجع قضائی معرفی میشود اما طبق تغییراتی که اخیرا در قانون صورت گرفته است، مجازات رانندگی بدون گواهینامه، درجه شش محسوب شده و برخلاف گذشته که مجازات رانندگی بدون گواهینامه در دسته مجازات های درجه هفت به حساب می آمد با تغییر به وجود آمده مجازات رانندگی بدون گواهینامه رانندگی بین 6 ماه تا 2 سال تعیین می شود و البته جریمه نقدی هم افزایش یافته است.
اگر شخص فاقد گواهینامه مسبب فوت شود چه مجازاتی دارد؟
در باور بسیاری جا افتاده است که اگر در یک حادثه رانندگی که یکی از طرفین فاقد گواهینامه است، شخص دیگر فوت کند این عمل قتل عمد به حساب می آید که همین عامل سبب فرار بسیاری از افراد از صحنه تصادف میشود (فرار از صحنه تصادف بزرگ ترین اشتباه شما) و زمینه ساز مشکلات و رقم خوردن جرائم شدید تری است؛ اما آنچه که واقعیت است قتل عمدی صورت نگرفته و راننده فاقد گواهینامه به قصاص محکوم نمیشود و دادگاه تنها حبس تعزیری مشخص و دیه را در نظر میگیرد.
مسئولیت بیمه و پرداخت خسارت برای شخص فاقد گواهینامه
طبق متن قانون بیمه و مسئولیت مدنی، صورتیکه راننده مسبب، فاقد گواهینامه رانندگی باشد یا گواهینامه او متناسب با نوع وسیله نقلیه نباشد، بیمه باز هم مکلف است بدون هیچ شرط و اخذ تضمین، خسارت زیاندیده را پرداخت کند و پس از آن میتواند(در صورتی که حادثه از عمد باشد) به قائممقامی زیاندیده از طریق مراجع قانونی برای بازیافت تمام یا بخشی از وجوه پرداختشده به شخصی که موجب خسارت شده است مراجعه کند.
سخن آخر
به جهت بر قرار بودن قوانین راهنمایی و رانندگی و قضایی، رانندگی مستلزم داشتن گواهینامه است و به یقین نداشتن آن منجر به مشکلات و مجازات های ناخوشایندی میشود و در کنار آن ممکن است به علت نداشتن تجربه کافی به خصوص برای جوانانی که هنوز به سن قانونی و اخذ گواهینامه نرسیده اند، سوانح غیر قابل جبرانی پدیدار شود؛ از این رو توصیه میشود همیشه مدارک لازم را در اختیار داشته باشید و در صورت بروز مشکلات در این زمینه میتوانید با وکیل تصادف رانندگی آهوپای تماس بگیرید.